Biblioteka w Zielonej: Lucjan Lorkowski - rejs ORP "Gryf" - tajemnicza twierdza If -śladami hrabiego Monte Christo

piątek, 12 lutego 2021

Lucjan Lorkowski - rejs ORP "Gryf" - tajemnicza twierdza If -śladami hrabiego Monte Christo

Wspomnienia z rejsu pana Lucjana Lorkowskiego- dawnego mieszkańca Zielonej, byłego marynarza i przyjaciela naszej biblioteki, m. in. do twierdzy If opisywanej w książce A. Dumasa "Hrabia Monte Christo"

Moje historyczne wspomnienia z rejsu ORP "GRYF" w 1959 r.

           Dotyczy: obchodów 100-lecia Marynarki Wojennej RP
                                        oraz
           obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości

Rejs szkolnego okrętu wojennego ORP ,,Gryf” w 1959 roku do portów morza Śródziemnego był rejsem niezwykłym ze względów historycznych i politycznych, dlatego też warto go przypomnieć i nagłośnić z okazji obchodów 100-lecia Marynarki Wojennej RP.
Było to wydarzenie mało znane dla pokolenia tamtych czasów i prawie wcale nieznane dla obecnego młodego pokolenia.
Była to wizyta kurtuazyjna w następujących portach: Marsylia we Francji, Palermo na Sycylii we Włoszech oraz Aleksandria i Port Said w Egipcie.
Głównym organizatorem tego rejsu był zastępca komendanta Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej komandor Bolesław Romanowski.
Komandor Bolesław Romanowski to legendarna postać w Marynarce Wojennej z czasów
II wojny światowej. Po wojnie przyprowadził do kraju ORP ,,Błyskawicę”. W roku 1950, w ramach represji stalinowskich został aresztowany i usunięty z Marynarki Wojennej.
Zryw niepodległościowy w Polsce w 1956 roku (czyli Polski Październik) sprawił, że sowiecki reżym złagodniał i poczuliśmy przedsmak wolności. Uwolniono więźniów politycznych. Komandor Bolesław Romanowski wrócił do czynnej służby w Marynarce Wojennej. Wtedy dopiero było możliwe zorganizowanie wolnościowego rejsu na szkolnym okręcie wojennym ORP ,,Gryf”.
Na tę okazję wszyscy uczestnicy rejsu (kadra oficerska, słuchacze Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej oraz stała załoga okrętu do której należałem-razem około 300 osób) byli wyposażeni w efektowne, tropikalne mundury wojskowe jak widać na załączonych zdjęciach.
Wszędzie przyjmowano nas z honorami jako niedawnych sprzymierzeńców z II wojny świat..
W roku 1959 jeszcze świeża była pamięć z lat wojennych kiedy 2. Korpus Polski
gen. W. Andersa został sformowany w Egipcie, a następnie walczył pod Monte Casino i na ziemi włoskiej.
Dn. 17 czerwca 1959 wpływaliśmy do francuskiego portu wojennego w Marsylii. Tam powitanie było wyjątkowo uroczyste. Zgodnie ze starą tradycją morską salwy armatnie z twierdzy IF witały nasz okręt ORP ,,Gryf’”. My ich witaliśmy salwą armatnią z naszych dział pokładowych. Ja, marynarz Lucjan Lorkowski, jako artylerzysta ze stałej załogi brałem w tym udział. Nadmieniam, że twierdza IF to wyspa leżąca tuż przy wejściu do portu w Marsylii, słynna z powieści ,,Hrabia Monte Christo”- Aleksandra Dumasa.

Do pisma dołączam 4 zdjęcia obrazujące ww. rejs (patrz strony od 2 do 5).

Lucjan Lorkowski

zdjęcie wykonane dn. 28 czerwca 1959 r. po wejściu do bazy włoskiej

marynarki wojennej w Palermo na Sycylii.

Na zdjęciu utrwalono grupową wycieczkę marynarzy z ORP ,,Gryf’’

(ja, marynarz Lucjan Lorkowski w środku), czasie zwiedzania

pięknego miasta pełnego palm. Wcześniej było uroczyste powitanie

na naszym okręcie (przed specjalnym plutonem honorowym) wysokich

rango przedstawicieli włoskiej marynarki wojennej.

wykonane dn.8 lipca 1959 r. w czasie pobytu

w egipskiej bazie marynarki wojennej w Aleksandrii.

Na zdjęciu utrwalono przyjacielskie spotkanie (lunch dla

załogi ORP ,,Gryf”), zorganizowany przez marynarzy

egipskich, w ich bazie na wolnym powietrzu.

Wystąpiliśmy tam w mundurach wojskowych galowych,

przygotowanych specjalnie na taką okazję. W mundurach

wojskowych białych to marynarze Egipscy.

zdjęcie wykonane dn. 2 lipca 1959 r. po wejściu do bazy egipskiej

marynarki wojennej w Port Said.

Na zdjęciu utrwalono codzienny uroczysty apel poranny

obowiązujący na szkolnym okręcie wojennym ORP ,,Gryf”.

Była to godz. 7. rano czasu miejscowego a temperatura

sięgała 40°C, więc wojskowe mundury tropikalne przydały się.

zdjęcie wykonane dn. 7 lipca 1959 r. po wejściu do bazy egipskiej

marynarki wojennej w Aleksandrii.

Na zdjęciu utrwalono zbiorową wycieczkę załogi ORP ,,Gryf”,

w tropikalnych mundurach wyjściowych, podczas zwiedzania

słynnego parku byłego króla Egiptu. W czasie naszej porannej

wycieczki temp. wynosiła około 50 °C.

Życie dookoła zamarło. Miejscowi Egipcjanie na ulice wychodzili

dopiero po zachodzie słońca.

Dziękuję panu Lucjanowi za nadesłanie wspomnień z rejsu. Stanowić one będą cenną pamiątkę, ponieważ dotyczą mieszkańca naszej małej Ojczyzny.

"Dantes wstał i odruchowo skierował wzrok ku punktowi, dokąd łódź zdawała się zmierzać: zobaczył wznoszącą się w odległości stu sążni czarną, krzemienną , stromą skałę, a na niej, niby narośl, posępny zamek If."

Aleksander Dumas / Hrabia Monte Christo

Słynny szesnastowieczny zamek na wyspie IF leży w pobliżu starego portu w Marsylii. W przeszłości był twierdzą, następnie więzieniem stanu. Został rozsławiony dzięki Aleksandrowi Dumas, który wykorzystał twierdzę w swojej słynnej książce pt. "Hrabia Monte Christo". Główny bohater Edmund Dantes trafia do więzienia w twierdzy If, by następnie uciec stamtąd w brawurowy sposób. W tym miejscu także dokonała się jego duchowa przemiana. Tym, którzy nie czytali "Hrabiego Monte Christo" serdecznie polecam tę świetną klasykę.